نحوه مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری و عوارض آن

قرص اورژانسی ضد بارداری چیست؟

همان طور که از اسمش مشخص است تنها در موارد اضطراری و اورژانسی (مثلا پاره شدن اتفاقی کاندوم یا عدم توانایی مرد در بیرون کشیدن آلت هنگام انزال) کاربرد دارد و به هیچ عنوان نباید به عنوان روش پیشگیری در نزدیکی های عادی مورد استفاده قرار بگیرد.

قرصهایی ساخته شده اند که درصورتی که درعرض ۷۲ ساعت (سه روز) پس از مقاربت خورده شوند می توانند از بارداری جلوگیری کنند. این قرصها اصطلاحا به نام قرص صبح روز بعد (Morning after pill) معروف می باشند . این قرصها بعلت داشتن مقادیر زیاد هورمون ، اثر ضد بارداری خود را نشان می دهند .

توجه داشته باشید این روش هیچ پیشگیری در مقابل بیماری های مقاربتی ارائه نمی دهد و با مصرف ان قرص ها با دز بالا میزان هورمون بالایی وارد بدن میشود که ممکن است عوارض بسیار ناخوشایندی را به همراه داشته باشد که تنها در شرایط اضطراری که چاره دیگری ندارید ممکن است قابل پذیرش باشد! این به این معنی است که فقط سالی ۱-۲ بار مجاز به استفاده از روش اورژانسی هستید .
قرص های اورژانسی حامل مقادیر بالایی هورمون هستند پس فقط در مواقع اوژانسی از آن استفاده کنید!

روش های جلوگیری از بارداری به روش های هورمونی و غیرهورمونی تقسیم می شوند. از روش های هورمونی می توان به انواع قرص های ضد بارداری اشاره کرد که در دنیا شایع ترین روش جلوگیری به شمار می روند به طوری که حدود ۶۰ درصد از خانم های متاهل در کل دنیا از این روش استفاده می کنند.

زمان و طریقه مصرف قرص ضد بارداری ال دی و اچ دی

فرد باید در اولین فرصت ( ۲۴ ساعت اول پس از نزدیکی و نهایتا تا ۱۲۰ ساعت)، قرص ها را مصرف کند:

• قرص های LD:4 عدد قرص LD و ۱۲ ساعت بعد ۴ عدد دیگر
• قرص های HD:2 عدد قرص HD و ۱۲ ساعت بعد ۴ عدد دیگر
• قرص های تری فازیک:۲ عدد قرص سفید رنگ و ۱۲ ساعت بعد ۲ عدد دیگر
• قرص های پروژسترونی :۲ عدد باهم ( نیازی به تکرار ندارد)

چگونگی اثر قرص اورژانسی : نامناسب شدن اندومتر برای لانه گزینی، کاهش قدرت نفوذ اسپرم و کاهش تحرک لوله ها ی رحم هستند. میزان شکست این روش ۲ درصد است.

عوارض خوردن قرص اورژانسی بارداری

بیشتر عوارضی که در اثر مصرف قرص های ضدبارداری اورژانسی دیده می شود عبارتند از:

• حالت تهوع و استفراغ
• سردرد
• احساس خستگی
• احساس سرگیجه
• درد در قسمت پایین شکم
• خونریزی واژینالی
• حساس شدن سینه ها

بیشتر این علائم دو تا سه روز پس از مصرف قرص از بین می روند.

علاوه بر علائم گفته شده، خانم هایی که دستگاه IUD در رحم خود قرار می دهند عوارض زیر را تجربه می کنند:

• عفونت لگنی
• آسیب به رحم

عوارض جانبی احتمالی مصرف ( روکین – کنتراسمین – دروسپیل):

عوارض قلبی عروقی، بیماری های سنگ مثانه ،ترومبوز، عوارض گوارشی، ادم، تغییر درسیکل قاعدگی ،ناباروری موقت بعد از قطع مصرف، ملاسما، تغییر در وزن، کاهش ترشح شیر در هفته های اول بعد از زایمان، میگرن، راش، عوارض قلبی ،کاندیدیاز،عدم تحمل لنز های تماسی

تداخل دارویی قرص یاسمین با داروهای دیگر :

زیفامپین، ضد صرع ها، آنتی بیوتیک، آتروواستاتین، اسید اسکوربیک، استامینوفن

مزایای مصرف قرص یاسمین ( روکین – کنتراسمین – دروسپیل):

– درمان PMS (سندرم پیش از قاعدگی)
– کاهش موهای زاید : دروسپیرونون یک آنالوگ اسپیرونولاکتون است که دارای هر دو اثر ضد مینرالوکورتیکوئیدی وضد آندروژنی است و مصرف آن به عنوان یک داروی پروژستینی همراه با اتینیل استرادیول مجاز شمرده شده است. ویژگی های این دارو نشان مید هند که میتواند انتخاب ارجح برای درمان هیرسوتیسم باشد .
– موءثر در درمان آکنه

موارد منع مصرف قرص یاسمین( روکین – کنتراسمین – دروسپیل):

نقص کلیوی، کبدی، آدرنال، بیماری های ترومبو آمبولی وترومبوفلبیت ،بیماری های قلبی و عروقی، دیابت با در گیری عروقی ،سردرد با علائم نورولوژیک ،کارسینوم سینه و آندومتر، نئو پلازی وابسته به استروژن ،خونریزی غیر عادی رحمی، زردی و یرقان، تومور کبدی ،حاملگی یا شک به حاملگی ،افراد سیگاری بالای ۳۵ سال

آیا می توان از عوارض جانبی قرص های ضدبارداری اورژانسی جلوگیری کرد؟ اگر نگران عوارض پس از مصرف قرص هستید با پزشک مشورت کنید. پزشک قرص هایی به شما می دهد که تاثیر عوارض جانبی را از بین ببرد به عنوان مثال قرص ضد تهوع.

اگر پس از مصرف قرص ضدبارداری اورژانسی احساس سرگیجه یا حالت تهوع داشتید، بهتر است دراز بکشید و از استفراغ جلوگیری کنید. اگر یک سال پس از مصرف قرص استفراغ کنید باید قرص دیگری بخورید. اگر باز هم احساس بیماری کردید برای مصرف دوباره قرص با پزشک تماس بگیرید.

چه زمانی نیاز است برای برطرف کردن عوارض قرص های اورژانسی قرص های درمانی مصرف شود؟

استفاده از قرص های ضدبارداری اورژانسی باعث خونریزی خفیفی می شود. اما در حالتی که خونریزی شدید باشد مسئله جدی است. اگر خونریزی دارید، احساس سرگیجه می کنید و شکمتان درد می کند با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر خونریزی شما بعد از سه روز متوقف نشد یا شدیدتر شد با پزشک تماس بگیرید. علائم شما نشانه های شرایط جدی هستند که نیاز به درمان و معالجه با دارو دارد.

خونریزی و پریود با خوردن قرص اورژانسی

قرص ضدبارداری اورژانسی بر عادت ماهانه شما تاثیر می گذارد. عادت ماهانه بعدی شما ممکن است یک هفته زودتر یا یک هفته دیرتر اتفاق بیفتد. اگر عادت ماهانه شما بیش از یک هفته به تعویق افتاد حتما آزمایش بارداری انجام دهید. در این مقاله بطور کامل درباره قرص ضد بارداری و عادات ماهیانه توضیح داده شده است.

برخی از خانم ها پس از مصرف قرص ضدبارداری خونریزی خفیفی را تجربه می کنند. این خونریزی سه روز پس از مصرف قرص ها قطع می شود. اگر خونریزی قطع نشد یا شدیدتر شد به پزشک مراجعه کنید. خونریزی نشانه مشکلات جدی تری است.

اسم انواع قرص اورژانسی ضد بارداری

قرص ال دی

قرص ال دی یا Contraceptive LD یکی از انواع قرص‌های ضدبارداری است. این دارو در زنان جوان زیر ۲۰ سال و یا کسانی که می‌خواهند پیش از نخستین بارداری، مدتی طولانی دارو مصرف کنند، و زنان مسن و چاق بیشتر از قرص اچ دی توصیه می‌شود. البته در افرادی که به دلایلی قصد به تاخیر انداختن دوران قاعدگی خود را نیز دارند کاربرد فراوانی پیدا کرده است.

 

ترکیبات این چهار قرص (یاز – یاسمین – روکین – کنتراسمین – دروسپیل) ، مثل هم بوده و شامل : ۳ میلی گرم دروسپیرنون و ۰٫۰۳ میلی گرم اتینیل استرادیول می باشد.

بسته بندی قرص یاسمین: قرص ۲۸ تایی شامل ۲۸ قرص فعال + ۷ قرص بی اثر می باشد . هم چنین بسته بندی ۲۱ عددی نیز دارد.

بسته بندی قرص روکین و کنتراسمین و دورسپیل: شامل بسته ی ۲۱ عددی فعال می باشد.

شیوه اثر گذاری: کنتراسپتیو ترکیبی با اثر مهار گونادوتروپین ها مهار تخمک گذاری و کاهش موکوس سرویکال و اندومتر

قرص لونژین لوونورژسترول

قرص لونژین یا همان لوونورژسترول یک هورمون مصنوعی است که به هورمون جنسی زنان پروژسترون شباهت دارد. یکی از ترکیبات اصلی قرص های ضدبارداری است. این دارو این دارو با جلوگیری از ترشح گونادوتروپین ها از هیپوفیز قدامی، تخمک گذاری و بلوغ فولیکولی را مهار می کند به این صورت که مخاط دهانه رحم را ضخیم تر می کند بطوری که اسپرم به دشواری می تواند به داخل رحم نفوذ کند و بدین ترتیب جلوی بارداری گرفته می شود.

مصرف قرص اول در۴۸ ساعت اول پس از نزدیکی و ترجیحا بلافاصله پس از نزدیکی مشکوک و قرص بعدی ۱۲ ساعت بعد

· مصرف ۲ عدد یک جا در اولین فرصت در۴۸ ساعت اول پس از نزدیکی مشکوک

هرچه زودتر این داروها مصرف شوند ، موثرتر خواهند بود و گرچه در بعضی از منابع بر اثر بخشی آنها تا ۱۲۰ ساعت ـ ۵ روز ـ پس از یک نزدیکی مشکوک تاکید شده ، بهترین زمان مصرف آنها تا۴۸ ساعت اول ـ۲ روز ـ پس از نزدیکی مشکوک است.

امکان بارداری با خوردن قرص اورژانسی ضد بارداری

قرص ضدبارداری از باردار شدن شما جلوگیری می کند اما اگر باردار باشید باعث توقف آن نمی شود.

قرص ضدبارداری اورژانسی صد درصد موثر نیست. هر چقدر زودتر قرص را مصرف کنید تاثیر آن بیشتر است. اگر قرص اورژانسی را تا سه روز بعد از نزدیکی مصرف کنید بیشترین تاثیر را دارد اما تا ۵ روز می تواند از بارداری جلوگیری کند. مطابق بررسی های دپارتمان سلامت امریکا، از هر ۱۰۰ نفر خانمی که در سه روز اول بعد از نزدیکی قرص ضدبارداری مصرف می کنند، ۱۵ نفر باردار می شوند. همچنین از هر ۱۰۰ نفر خانمی که در ۵ روز اول از دستگاه IUD استفاده کنند، یک نفر باردار می شود.

اگر قرص ضدبارداری اورژانسی مصرف کردید و عادت ماهانه شما بیش از یک هفته به تعویق افتاد آزمایش بارداری( علائم بارداری قبل از پریود شدن) انجام دهید.

تاریخچه ساخت قرص ضد بارداری

در ابتدای قرن بیستم تعدادی از دانشمندان اروپایی همچون Beard, Prenant و Loeb متوجه نقش ترشحات جسم زرد (corpus luteum) حاملگی در جلوگیری از تخمک گذاری شدند. در سال ۱۹۲۷ دانشمند اتریشی موفق شد با این ترشحات نازایی موقت در موشها ایجاد کند. در ۱۹۳۷ Makepeace نشان داد که پروژسترون خالص می‌تواند تخمک گذاری را در خرگوش مهار کند. Astwood و Fevold یافته مشابهی را در ۱۹۳۹ و در مورد موشها گزارش کردند. در نهایت در سال ۱۹۵۰ Pincus ,Garcia و Rockاثر ترکیبی از پروژسترون و ۱۹-نور پروژستین را در مهار تخک گذاری زنان گزارش کردند.

یکی از ترکیبهای مورد استفاده نوراتینودرل بود که در مطالعات اولیه درصد کمی ناخالصی با مسترانول داشت. دانشمندان با حذف مسترانول از ترکیب متوجه کاهش اثر ضدبارداری و بروز خونریزی تخریبی (breakthrough bleeding) شدند؛ لذا مسترانول را به ترکیب اضافه کردند.

در سال ۱۹۵۰ اولین کار آزمایی بالینی در مورد مصرف قرصهای ترکیبی ضد حاملگی در هائیتی و پورتوریکو انجام شد که با موفقیت صد در صد ترکیب نوراتینودرل-مسترانول در پیشگیری از بارداری مواجه شد. در سال ۱۹۵۹ ENOVID (ترکیب ۹/۸۵ mg نوراتینودرل و ۱۵۰ µg مسترانول) برای مصرف در برخی اختلالات خونریزی زنان مورد تأیید اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا (FDA) قرار گرفت و در نهایت در نهم ماه مه سال ۱۹۶۰، این سازمان، این دارو را جهت مصرف در پیشگیری از حاملگی مورد تأیید قرار داد. (در حال حاضر در آمریکا از لیست دارویی خارج شده است). در سال ۱۹۶۰ اولین داروهایی که تنها شامل پروژسترون بودند و همچنین انواع تزریقی طولانی اثر این ترکیبات هورمونی جهت پیشگیری از حاملگی معرفی شدند.

پس از آن میلیونها زن به مصرف این قرصها رو آوردند تا اینکه در سال گزارش‌هایی مبنی بر اثرات جانبی این دارو به دست آمد. تحقیقات بعدی نشان داد که این عوارض با دوز ترکیبات قرص مرتبط است لذا قرصهای جدیدی طراحی شدند که دوز کمتری از هورمونها را داشتند (قرصهای نسل دوم، ال دی یا low dose). با افزایش مصرف ترکیبات دو فازی یا سه فازی در ۱۹۸۰ دوز هورمونها در این قرصها کاهش بیشتری داشت به طوری که می‌توان این دوز را کمترین مقداری که می‌تواند به طور مؤثری جلوی حاملگی را بگیرد دانست. در ۱۹۹۰ نسل سوم این قرصها(CYCLEN و DESOGEN) که شامل ترکیب پروژسترون با اثرات کاهش یافته آندروژنی بودند به بازار آمدند.