علائم آپاندیس چیست و چطور میشه بفهمیم که آپاندیس داریم؟ از کجا بفهمیم که آپاندیس داریم؟ راه تشخیص مبتلا شدن به آپاندیس چیست؟ چه کسانی به آپاندیس دچار می شوند و علائم آن چگونه است
آپاندیس چیست؟
آپاندیس زائدهای کوچک و انگشتی شکل است که از روده بزرگ منشعب میشود. این زائده به انتهای بنبست در سکوم (روده کور) متصل است. در جدار این عضو بافت لنفاوی فراوانی موجود است. طول آپاندیس بین ۲ تا ۲۰ سانتیمتر متغیر است و قطر آن نیز بین ۶ تا ۸ میلیمتر است. عفونت و التهاب در آن منجر به آپاندیسیت میشود.
آپاندیس عضو وستیجیال محسوب میشود. کارکرد آن در بدن انسان کمک به از بین بردن آلودگی های بدن است.
برخی از دانشمندان به تازگی نظریاتی ابراز داشتهاند که نشان از کارایی این عضو دارد. نتایج تحقیقات ساینتیفیک آمریکن حاکی از آن است که آپاندیس در نوزادان به تولید هورمون و در افراد بزرگسال به تولید پادگنهای (آنتیژنهای) مفید برای ایمنی بدن و مبارزه با بیماری کمک میکند. همچنین تحقیقات دیگری نشان میدهد که آپاندیس نقش عمدهای در سیستم ایمنی بدن دارد. بافتهای لنفاوی جداره آپاندیس با حس کردن میکروبهای موجود در مواد زاید در حال دفع از بدن، نوع خوب یا بد میکروبها را تشخیص داده و به بانک حافظهای سیستم ایمنی بدن اجازه میدهند تا در مقابله (و دفع) میکروبهای مضر و ساختن میکروبهای مفید برنامه ریزی کرده و فعال گردد.
علل عفونت آپاندیس
وقتی غذا از طریق مری به معده و روده بزرگ می رسد باکتریهایی که روده نصفی از آن ها رابه خود جذب میکند به داخل خون می روند و اما آپاندیس آن باکتریها را از پوست خارجی آپاندیس به خود جذب میکنند این باکتریها زیاد میشود سپس باعث عفونت آپاندیسیت می شود.
علل آپاندیسیت همیشه مشخص نیست. گاهی اوقات آپاندیسیت می تواند در نتیجه یکی از علل زیر رخ دهد:
انسداد: باقیمانده مواد غذایی یا یک قطعه مدفوع سخت (مدفوع سنگ مانند) می تواند سبب مسدود شدن دهانه مجرای آپاندیس شما شود.
عفونت: همچنین آپاندیسیت ممکن است به دنبال عفونت مانند عفونت ویروسی دستگاه گوارش یا در نتیجه سایر انواع التهاب ایجاد شود.
در هر دو مورد، باکتری داخل آپاندیس به سرعت تکثیر شده، سبب التهاب، تورم و تجمع چرک در آپاندیس می شود. اگر این وضعیت به سرعت درمان نشود، آپاندیسیت ممکن است پاره شود.
تشخیص ابتلا به آپاندیسیت
تشخیص ابتلای فرد به آپاندیسیت کمی گیج کننده است. علایم آپاندیسیت مبهم و مشابه سایر بیماری ها شامل مشکلات کیسه صفرا، عفونت مثانه و یا دستگاه ادراری، بیماری کرون، ورم معده،عفونت روده و مشکلات تخمدان باشد. آزمایشات زیر بسته به تشخیص و تجویز پزشک برای بررسی ابتلا به آپاندیسیت انجام می شوند.
آپاندیس کدام سمت است؟ علائم آپاندیس در بزرگسالان
برای برخی از افراد درد گرفتن زیر شکم گاهی نگران کننده می شود که مبادا درد آپاندیس باشد. محل دقیق قرار گرفتن آپاندیس در بدن انسان زیر شکم سمت راست است و شما بهتر است اگر در این ناحیه درد احساس کردید فورا به بیمارستان مراجعه کنید. به گزارش سماتک آپاندیس علائم بسیاری زیادی را برای شخص بیمار ایجاد می کند که اگر شما یک یا چند علامت آپاندیس را دارید باید فورا به پزشک مراجعه کنید. علائم آپاندیس در کودکان باعلائم آپاندیس در بزرگسالان تفاوت دارد . به گزارش سماتک نارسایی احتقانی قلبیهرچند که آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست ولی شیوع این بیماری در افرادی که رژیم غذایی آنها پر فیبر بوده و پر ازمیوه و سبزیجات تازه می باشد، کم تر می باشد.
علائم آپاندیسیت چه چیزهایی هستند؟
از کجا بفهمیم درد مبهم و تیر کشیدن شکم یکی از علائم مهم آپاندیسیت می باشد
• درد مبهم در نزدیکی ناف و یا قسمت فوقانی شکم که به سمت پایین و سمت راست حرکت می کند و تیر می کشد. اغلب این حالت، اولین نشانه آپاندیسیت است.
• از دست دادن اشتها
• ورم شکم
• تب
• ناتوانی در دفع گاز روده
• تهوع و یا استفراغ که بعد از شروع شکم درد و با فاصله کمی از آن بروز می کند.
علایم آپاندیسیت مبهم و مشابه سایر بیماری ها می باشد
از کجا و چگونه این بیماری را تشخیص دهیم؟
تقریبا در نیمی از موارد علائم دیگری از آپاندیسیت نیز بروز می کنند:
ο درد مبهم و تیر کشیدن شکم در هر نقطه از آن. پایین، بالا، پشت و یا حتی در مقعد.
ο ادرار دردناک
ο استفراغ قبل از بروز درد شکم
ο گرفتگی شدید و دلپیچه
ο یبوست و اسهال همراه با دفع گاز
اگر با هر یک از علائم بالا مواجه شدید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. خوردن، نوشیدن و یا استفاده از هر گونه دارو و یا استفاده از کیسه آب گرم می تواند منجر به ترکیدن و پارگی در آپاندیسیت شود.
علائم شروع آپاندیس
چگونه و از کجا بفهمیم که ما هم مبتلا به این بیماری شدیم؟
شروع آپاندیسیت (التهاب و عفونت آپاندیس) علائم کمی دارد. درد در وسط شکم است و گاهی کم و زیاد میشود. در این مرحله بیمار بیاشتهاست، ولی میتواند کارهایش را انجام دهد.
پس از چند ساعت درد شدیدترشده و به تدریج بیشترین شدت درد در قسمت پایینی و راست شکم احساس خواهد شد. در این مرحله تهوع ایجاد میشود، ولی استفراغ چندانی وجود ندارد.
گرچه آپاندیسیت در همه سنین شایع است، ولی در نوجوانی بیشترین شیوع را دارد و از هر هزار نوجوان، دو نفر را در سال مبتلا میکند.
علت این بیماری، بستهشدن لوله باریک داخل زائده آپاندیس است که میتواند به التهاب و تورم این زائده منتهیشده و موجب عفونت شود.
برخی افراد تصور میکنند که آنتی بیوتیک ها میتوانند التهاب آپاندیس را درمان کنند. اما در واقع آپاندیسیت فقط با جراحی درمان میشود و آنتی بیوتیک ها نیز در بهبودی فرد بیمار، پس از جراحی موثرند.
تنها راه درمان آپاندیسیت، عمل جراحی و درآوردن فوری آپاندیس است. جراحی سریع خطر پاره شدن آپاندیس را کاهش میدهد
تشخیص آپاندیس با آزمایش
– آزمایش شکم برای تشخیص التهاب
-آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت ادراری
– بررسی راست روده
– آزمایش خون برای بررسی عفونت در بدن
– سی تی اسکن و یا سونوگرافی
راه های تشخیص درد آپاندیس با سایر بیماری ها
نکته مهم در مورد آپاندیسیت این است که باید از بیماریهای مشابه افتراق داده شود. بر خلاف تصوراتی که به تازگی ایجاد شده، معاینه و سیر بیماری مهمترین راه این افتراق است و سونوگرافی گرچه کمککننده است، ولی اگر بخواهیم جای معاینه و مصاحبه پزشک و بیمار را بگیرد بسیار گمراهکننده خواهد بود. با چند مثال این موضوع روشنتر خواهد شد:
1-بیماری که درد در قسمت پایینی و راست شکم دارد، ولی چند روز متوالی این درد را داشته است به احتمال زیاد مبتلا به آپاندیسیت نیست، زیرا آپاندیسیت در مدت کوتاهی ـ حداکثر 48 ساعت ـ به طول انجامیده و اگر جراحی نشود سیر بدی پیدا میکند. چنین دردهایی میتواند نتیجه عفونتهای لگنی در خانمها باشد یا در اثر بیماریهای التهابی روده مثل کرون ایجاد شده باشد.
2- تب ملایمی در سیر بیماری ایجاد میشود، ولی تب شدید که بیشتر از 5/38 درجه باشد میتواند نشانه یکبیماری عفونی مثل آبسههای شکمی باشد.
3- پرسیدن زمان شروع آخرین عادت ماهیانه در زنان بسیار مهم است. حاملگی خارج رحمی گاهی علائمی دقیقا شبیه آپاندیسیت خواهد داشت و تاخیر عادت ماهیانه میتواند آن را مشخص کند.
4- در دختران جوان، اواسط دوره عادت ماهیانه یعنی حدود دو هفته بعد از تاریخ آخرین عادت، ممکن است در محل تخمدان راست یعنی دقیقا جای آپاندیس، دردی مشابه آپاندیسیت ایجاد شود. این درد ساعاتی بعد برطرف شده، ولی ماه بعد تکرار میشود و این نکته مهمی در افتراق خواهد بود.
5- علاوه بر معاینه و شرح حال، آزمایش خون و ادرار هم به تشخیص کمک میکند. آزمایش ادرار باعث میشود بیماری هایی مثل سنگ کلیه و عفونتهای ادراری که میتواند علائم آپاندیسیت را تقلید کند، تشخیص داده شود.
سنگ کلیه باعث میشود خون در ادرار ظاهر شود و عفونت ادراری هم باعث ظهور گلبولهای سفید و باکتری فراوان در ادرار میشود.
علل عفونت آپاندیس
علل انسداد مجرای آپاندیس ممکن است این موارد باشند:
* به وسیله مواد مدفوعی، انگل ها و یا رشد بیش از حد سلول های دهانه آپاندیس
* بزرگ شدن بافت لنفاوی دیواره آپاندیس در اثر عفونت در دستگاه گوارش یا در نقاط دیگر بدن
* بیماری های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسروز (کولیت زخمی)
* وارد شدن آسیب و ضربه به شکم
خطرات عفونت آپاندیس
آپاندیس متورمی که پر از مایع و چرک است، ممکن است خونرسانی را متوقف کند. با توقف خونرسانی دیوارهی آپاندیس ضعیف میشود و برخی اوقات پاره میشود.
با پاره شدن آپاندیس، چرک در شکم منتشر میشود و ممکن است حفرهی شکم را عفونی کند و یا آبسهی شکمی ایجاد کند.
در برخی بیماران مانند بچهها، سیر ایجاد آن سریع است و از زمان ایجاد درد و سوراخ شدن آپاندیسیت چند ساعت بیشتر طول نمیکشد.
تشخیص بیماری در افراد مسن و زنان باردار نیز مشکل تر است.
راه های تشخیص پزشکی عفونت آپاندیس
تشخیص آپاندیسیت بیشتر بالینی است و در صورتی که علایم واضح باشند ممکن است پزشک تصمیم به جراحی فوری بگیرد، زیرا در صورت تاخیر، خطر پارگی آپاندیس افزایش مییابد.
زمانی این تفکر میان مردم غالب شده بود که استفاده از استخرهای عمومی، احتمال ایجاد آپاندیسیت را بالا می برد، اما این تفکر تنها یک افسانه است و ارتباطی میان این ۲ وجود ندارد. از طرف دیگر برخی ها فکر می کنند، وراثت و ژنتیک در ایجاد این بیماری نقش دارد اما این موضوع هم به اثبات نرسیده است. علاوه بر این، از آنجایی که علت ایجاد انسداد در آپاندیس واضح نیست، نمی توان از وقوع آن پیشگیری کرد. آپاندیسیت مختص به فصل خاصی از سال نیست و ممکن است در تمام فصول رخ بدهد.
بارداری و آپاندیسیت
همیشه این ترس برای خانم های باردار وجود دارد که درصورت ابتلا به آپاندیسیت، عوارض خطرناک و حتی سقط جنین در انتظار آنها خواهد بود اما واقعا چنین نیست.
آپاندیسیت را می توان به راحتی در دوران بارداری جراحی کرد، اما در تشخیص آن هنگام بارداری باید بسیار دقت کرد، زیرا دردهای مشابه آپاندیسیت در خانم های باردار بسیار معمول است و اگر این دردها به جای آپاندیسیت تشخیص داده شوند، عواقب خطرناکی درپیش خواهد داشت، بنابراین نباید به دلیل باردار بودن، تصمیم گیری در این مورد را به تعویق انداخت.
اگر آپاندیس بترکد چه می شود؟
متاسفانه در بچه ها زمانی که آپاندیس شروع می شود تا زمانی که بترکد، خیلی کوتاه است و امکان دارد حداکثر یک یا دو روز باشد، اگر به بیمار دیر رسیدگی شود و آپاندیس سوراخ شود، چرک و عفونت وارد فضای شکم می شود و شکم کاملا سفت و درد شدیدی ایجاد خواهد شد. از سوی دیگر، کودک ممکن است دچار تب بالا شود و در این صورت باید حتما لوله تخلیه یا درم در شکم او تعبیه و هفت تا ده روز در بیمارستان بستری شود تا شکمش شست وشو و تخلیه شود.
متاسفانه هر التهاب و عفونتی وارد حفره شکم شود، ممکن است چسبندگی هایی در آن به وجود آورد و هر چه دیرتر مراجعه شود، این چسبندگی بیشتر خواهد بود و بعدها برای بیمار مشکل ایجاد می کند.
منابع
روز آفرینش
اینگونه
فارس نیوز
ویکی
مجله سیب سبز
سمتک
فارس نویس